Wpływ wolnych rodników na skórę. Jak z nimi walczyć i co stosować?
Starzenie się skóry, stany zapalne - to określenia, które maja związek ze stresem oksydacyjnym i nieodpowiednią ilością wolnych rodników. Mówimy wtedy o złożonej reakcji chemicznej zachodzącej w organizmie człowieka. W efekcie tego zjawiska dochodzi do uszkodzenia komórek i tkanek . Pojawiają się też dermatozy skórne. Co tak naprawdę oznacza termin wolne rodniki i czym właściwie jest stres oksydacyjny? Jaki ma to wpływ na naszą skórę? Czy możemy im zapobiegać? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w dzisiejszym wpisie dlatego zostań z nami do końca.
Czym są wolne rodniki?
Z chemicznego punktu widzenia wolne rodniki, inaczej określane, jako reaktywne formy tlenu, to atomy lub cząsteczki zawierające niesparowane elektrony. Przez ten zaburzony stan równowagi są bardzo reaktywne i chętne do pobierania od innych stabilnych związków wolnego elektronu, prowadząc do ich uszkodzenia. Tak naprawdę, to wolne rodniki tworzą się każdego dnia w naszym organizmie jednak czas ich życia jest krótki. Najniebezpieczniejszy jest rodnik hydroksylowy HO, który utlenia się do wody. Na szczęście ludzki organizm jest przygotowany do neutralizowania wolnych rodników. Rozmaite enzymy czy substancje są gotowe do obrony organizmu przed niekorzystnym działaniem. Problem jest w momencie, kiedy występuje nadmiar wolnych rodników w stosunku do przeciwutleniaczy. W tym momencie piszemy o zjawisku - stres oksydacyjny. To sytuacja, kiedy działanie wolnych rodników przewyższa potencjał antyoksydacyjny organizmu. Taki stan ma niebezpieczny wpływ na wiele procesów biologicznych zachodzących w organizmie. Może uszkodzić wszystkie ważne struktury w organizmie takie jak: białka, tłuszcze czy degradację DNA komórek. Wolne rodniki tlenowe doprowadzają do ich mutacji, a ostatecznie śmierci.
Co wpływa na zwiększona ilość wolnych rodników?
- permanentny stres,
- intensywny, bez przerwy wysiłek fizyczny,
- zanieczyszczenia środowiska,
- używki takie jak: papierosy czy alkohol,
- nadmierna ekspozycja na promieniowanie UV,
- nieodpowiednio zbilansowana dieta,
- mała ilość snu,
- przyjmowanie niektórych leków.
Skutki działania wolnych rodników na skórę
Nadmiar wolnych rodników w organizmie doprowadza do zachwiania równowagi, przyczyniając się do wielu schorzeń. Zwiększa się ryzyko pojawienia między innymi nowotworów, miażdżycy, reumatyzmu, czy dolegliwości nerwowych. Przyczyniają się do powstawania cukrzycy, niewydolności nerek i trzustki. Wolne rodniki wpływają też na pojawienie się chorób autoimmunologicznych takich, jak: atopowe zapalenie skóry czy łuszczyca.
Wolne rodniki w dużym stopniu wpływają na skórę. Te reaktywne formy tlenu mogą niszczyć cement międzykomórkowy i włókna kolagenowe oraz elastynowe. Kolagen jest niezwykle uwrażliwiony na działanie wolnych rodników, a przecież jest to kluczowe białko naszej skóry. Wolne rodniki powodują również depolimeryzacje kwasu hialuronowego, co w znaczny sposób zmniejsza zawartość wody w naskórku. Wszystko to wpływa na przyspieszony proces starzenia skóry. Efektem tych działań jest zmniejszona elastyczność skóry. Oprócz tego zauważalne jest jej przesuszenie, zaczerwienienie czy uwrażliwienie na czynniki zewnętrzne. Na skórze widoczne stają się przebarwienia w wyniku pogrubienia naskórka jak i nierównomiernie rozłożonych melanocytach(komórki barwnikowe skóry). W wyniku uszkodzeń włókien kolagenowych i elastynowych dochodzi do powstawania zmarszczek i bruzd. Przez wolne rodniki może też pojawić się upośledzenie procesów naprawczych co objawia się trudnością gojenia się ran.
Jak zwalczać nadmiar wolnych rodników?
Nie mamy możliwości całkowicie pozbyć się wolnych rodników w organizmie, jednak jest wiele możliwości, aby uregulować ich nadmiar. Dostarczając z zewnątrz dużą ilość antyoksydantów jesteśmy w stanie zadbać o równowagę w naszym organizmie.
Antyoksydantami, inaczej też przeciwutleniaczami, nazywamy substancje, które mają zdolność eliminowania wolne rodniki. Neutralizują je jak i mają właściwości naprawcze. Niektóre są naturalnie wytwarzane w organizmie a część należy dostarczyć z zewnątrz. Taką dużą grupą o takich zdolnościach są polifenole w tym flawonoidy, karotenoidy czy betalainy. Największą ilość przeciwutleniaczy możemy dostarczyć z pokarmem. Spośród cennych antyoksydantów warto wymienić składniki:
- apigeninę- zawartą w jabłkach, winogronach, pietruszka
- kwas ferulowy- nasiona zbożowe(zwłaszcza pszenica i owies)
- likopen- pomdory, papaja, owoce dzikiej róży
- antocyjaniny- aronia, jagody, borówki
- resweratrol- winogrono, czarna porzeczka
- flawonoidy- żółte owoce takie jak pomarańcz, cytryna, grejpfrut
- karotenoidy- beta karoten- marchew, papryka, szpinak. Dużą dawkę antyoksydantów zawierają również zioła takie jak: rumianek, miłorząb japoński, skrzy polny czy zielona herbata,
Antyoksydanty w kosmetykach
Antyoksydanty możemy też uwzględnić w swojej wieczorowej i porannej pielęgnacji skóry. Jeżeli chcesz skutecznie zwalczyć negatywne działanie wolnych rodników i zahamować proces starzenia się skóry to warto zadbać o kosmetyki z witaminą C, koenzymem Q10, flawonoidami czy zawierające witaminę E. Świetnie sprawdzi się krem bądź serum z dużą zawartością danych składników. Na dzień pamiętaj o ochronie przeciwsłonecznej w postaci produktu z fotoprotekcją SPF30+ bądź SPF50+ przez cały rok.
Podsumowanie
Wolny rodnik - to element występujący w każdym organizmie człowieka. Natomiast jego nadmiar w warunkach fizjologicznych wywołuje liczne nieprawidłowości. Żeby temu zapobiec i utrzymać jak najdłużej młody wygląd ważne jest działanie prewencyjne. Warto zrezygnować z palenia papierosów, ograniczyć alkohol i zmniejszyć stres oraz wysypiać się. Pomyślmy również o cennych przeciwutleniaczach zwiększając ilość antyoksydantów w codziennej diecie.
Proponowane zabiegi:
