Zaburzenia hormonalne mogą wpływać na nieprawidłowości w obrębie skóry. Naturalnie skóra człowieka pokryta jest włoskami, jednak damska skóra jest mniej owłosiona od męskiej. Bywa jednak, że pojawia się nadmierne owłosienie u kobiet. Jakie są dokładne przyczyny takiego defektu estetycznego? Czym jest hipertrychoza i czym charakteryzuje się hirsutyzm? Czy depilacja laserowa jest skuteczna w zwalczaniu nadmiernego owłosienia? Te kwestie Wam przybliżymy.
Nadmierne owłosienie u kobiet może wynikać z przyczyn genetycznych, ale i zaburzeń hormonalnych. Dokładną przyczynę występowania tego problemu może określić lekarz endokrynolog na podstawie wywiadu z pacjentem, a także zleconych badań na poziom hormonów. Jeżeli chcesz pozbyć się występującego nadmiernego owłosienia, to zapoznaj się z artykułem Problemy hormonalne a depilacja laserowa i poznaj szczegóły dotyczące skuteczności i przeciwwskazań.
Nadmierne owłosienie na twarzy i ciele - jak je rozpoznać?
Jeżeli występują u Ciebie grube, ciemne włoski na ciele, w miejscach, w których nie powinny się znajdować, a więc włosy na twarzy, na policzkach, klatce piersiowej, na plecach, to z pewnością wiesz, że masz problem z nadmiernym owłosieniem. Dotyczy ono także tych kobiet, których włosy odrastają szybko, a do tego trudno jest im uzyskać gładką skórę po goleniu, gdyż widoczne są drobne, ciemne punkty, nawet po użyciu maszynki. Nadmiernym owłosieniem nie jest tzw. meszek na ciele, czyli jasne drobne włoski. Problem jest widoczny gołym okiem. Oczywiście czasami nadmierne owłosienie ma podłoże genetyczne. Zawsze konieczne jest zbadanie poziomu hormonów w celu ustalenia, czy konieczna jest terapia farmakologiczna. Tylko przy ustabilizowanych hormonach depilacja laserowa może być w pełni skuteczna.
Hipertrychoza i hirsutyzm - dwa typy nadmiernego owłosienia u kobiet
Wiele osób zastanawia się, dlaczego występuje nadmierne owłosienie u kobiet. Przyczyny są różne i mogą dotyczyć nawet zażywanych leków. Zanim jednak przejdziemy do szczegółowego omówienia związków przyczynowo-skutkowych, warto poznać dwa typu nadmiernego owłosienia u kobiet.
Hipertrychoza jest to nadmierne owłosienie uogólnione, czyli występujące na całym ciele. Z kolei hirsutyzm jest to nadmierne owłosienie występujące w określonych obszarach ciała czy jednym obszarze ciała.
Może być to np. nadmierne owłosienie na twarzy czy nadmierne owłosienie łonowe. Jeżeli chodzi o hipertrychozę, to jest ona wrodzona albo nabyta. Wśród wrodzonego nadmiernego owłosienia wyróżnia się: zespół Ambras, zespół Cantu, włóknistość dziąseł z nadmiernym owłosieniem oraz nawrót do sierści typu zwierzęcego. Takie zaburzenia występują jednak niezwykle rzadko i najczęściej mamy do czynienia z hipertrychozą nabytą. Jest to genetycznie uwarunkowany przerost mieszków włosowych na cały ciele. Do hipertrychozy mogą przyczyniać się zażywane leki zawierające hormony anaboliczne. Wśród substancji zwiększających ryzyko wystąpienia nadmiernego owłosienia można wymienić: ACTH, glikokortykosteroidy, androgeny, gonadotropiny, cyklosporynę, danazol, interferon-a, diazoksyd, minoksydyl oraz doustne środki antykoncepcyjne.
Nadmierne owłosienie w postaci hirsutyzmu może pojawić się w każdym wieku. Często wiąże się z okresami, gdy występują gwałtowne zmiany hormonalne. Dotyczy to okresu dojrzewania, pokwitania, menopauzy, a także ciąży. Hirsutyzm a ciąża - jaka występuje zależność? Warto wiedzieć, że nadmierne owłosienie w ciąży może pojawić się w trzecim trymestrze. W przypadku hirsutyzmu owłosienie występuje w strefach typowo męskich. Niektóre kobiety borykają się z owłosieniem na brzuchu w ciąży. Z kolei w wieku dojrzewania bywa, że pojawia się owłosienie na twarzy, tzw. wąsik nad górną wargą.
Nadmierne owłosienie - skutek zaburzeń hormonalnych
Występowanie nadmiernego owłosienia często związane jest z chorobami hormonalnymi. Nadmierne owłosienie przy niedoczynności tarczycy jest częstym objawem związanym z aktywnością testosteronu i DHT. Rozpoczęcie terapii hormonalnej może pozwolić ustabilizować poziom hormonów i sprawić, że nie tylko polepszy się samopoczucie, ale problem nadmiernego owłosienia również nie będzie nawracał szybko po zastosowaniu depilacji laserowej. W przypadku nieleczonej niedoczynności tarczycy występuje stały niedobór trzech niezbędnych hormonów: trójjodotyroniny (T3), tyroksyny (T4), kalcytoniny (CT), a co za tym idzie zwiększenie aktywności enzymu zmieniającego męski hormon płciowy w DHT.
Zwiększa się aktywność anadrogenów, a co za tym idzie pojawiają się ciemne, grube włosy na klatce piersiowej u dziewczyny, włosy na brzuchu, włosy na plecach bądź kobiecy zarost. Podobnie zaburzenie pracy nadnerczy i wydzielania hormonów nadnerczy ma wpływ na wystąpienie nadmiernego owłosienia. Zależność hormony a włosy w niekobiecych miejscach rzeczywiście zatem występuje.
Nadmierne owłosienie u kobiet - 7 głównych przyczyn
Możemy wymienić 7 głównych przyczyn nadmiernego owłosienia u kobiet. Do najczęściej występujących należy zaliczyć:
- Zespół Cushinga, czyli chorobę hormonalną w przebiegu, której występuje wysoki poziom kortyzolu w nadnerczach;
- Insulinooporność, czyli chorobę, w przypadku której organizm nie wykorzystuje odpowiednio insuliny, co prowadzi do cukrzycy czy zespołu policystycznych jajników. Zbyt wysokie stężenie insuliny wpływa też na produkcję męskich hormonów.
- Zespół policystycznych jajników - chorobę, która objawia się także wielotorbielowatością, niepłodnością, otyłością czy nieregularnymi miesiączkami.
- wrodzony przerost nadnerczy, który powoduje niewłaściwe wydzielanie hormonów steroidowych, w tym androgenów i kortyzolu;
- wysokie stężenie prolaktyny we krwi, które może być związane z występowaniem guzów;
- nadwagę i otyłość;
- przyjmowanie niektórych leków takich jak środki antykoncepcyjne, sterydy anaboliczne, zawierających fluoksetynę (przeciwdepresyjne), danazol (leki na endometriozę).
Hirsutyzm - objawy a diagnoza
Hirsutyzmowi poza nadmiernym owłosieniem w określonych miejscach może towarzyszyć:
- łysienie typu męskiego, czyli tzw. zakola u kobiet,
- insulinooporność,
- trądzik,
- przyrost masy ciała,
- obniżenie głosu,
- zmniejszenie piersi i macicy,
- zwiększenie rozmiaru łechtaczki.
Może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem poronień z powodu zwiększonej aktywności androgenów, czyli hormonów męskich, zaburzeniami owulacji, nadmiernym wydzielaniem sebum, a nawet stanami depresyjnymi. W związku z tym, że objawy hirsutyzmu poza nadmiernie występującym owłosieniem są bardzo różne i często nieswoiste, to zaburzenie wymaga szczegółowej diagnostyki. Przede wszystkim lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad, który dotyczy chorób w rodzinie, ale i przyjmowanych leków i występujących objawów. Najlepiej udać się do endokrynologa, który jednak na pewno skieruje jeszcze na badanie ginekologiczne i zleci badanie ultrasonograficzne narządów płciowych. Endokrynolog zleca też badanie poziomu hormonów: testosteronu, dehydroepiandrosteronu (DHEA i DHEA-S) i androstendionu, które są podwyższone przy zbyt dużej aktywności androgenów. Najlepiej wykonać pełną diagnostykę, czyli pakiet badań hormonalnych dla kobiet. Wtedy lekarz może postawić trafną diagnozę i wdrożyć odpowiednie leczenie.
Hirsutyzm - przyczyny i sposoby zwalczania nadmiernego owłosienia
Jak już wspomnieliśmy przyczyny hirsutyzmu związane są z zaburzeniami hormonalnymi. Po wykonaniu diagnostyki można wdrożyć odpowiednie leczenie farmakologiczne. Stosowane są między innymi środki antykoncepcyjne zawierające estrogen i progesteron w składzie, gdy poziom androgenów jest zbyt wysoki. W leczeniu wykorzystuje się także antyandrogeny, które mają zablokować androgeny przed przyłączeniem się do ich receptorów. W zwalczaniu nadmiernego owłosienia stosuje się także kremy nakładane miejscowo oraz depilację laserową.
Czy zawsze nadmierne owłosienie oznacza hirsutyzm?
Długie włosy na rękach u dziewczyny nie muszą oznaczać hirsutyzmu. Mogą być związane z hipertrychozą czyli uogólnionym nadmiernym owłosieniem ciała. Nie musi być ono związane z hiperandrogenemią. Może być wywołane przyjmowanymi lekami, czynnikami genetycznymi czy nawet jadłowstrętem psychicznym.
Depilacja laserowa przy nadmiernym owłosieniu
Jeżeli występują u Ciebie np. długie włosy na udach, to możesz pozbyć się problemu decydując się na depilację laserową. Polecana jest zarówno przy hirsutyzmie, gdy występuje choćby zarost u kobiety, jak i hipertrychozie, kiedy mamy do czynienia np. z ciemnymi, gęstymi włosami na nogach u dziewczyn. Wiązka lasera działa na melaninę i włosy w stanie wzrostu - anagen. Są jeszcze dwie fazy w cyklu życia włosa, stąd zabieg należy powtórzyć kilkakrotnie w jednej serii z 6-8 tygodniową przerwą pomiędzy poszczególnymi zabiegami. Podczas jednego zabiegu można zniszczyć 20% cebulek. W przypadku nadmiernego owłosienia może być konieczne przeprowadzenie większej ilości zabiegów niż u osób, u których ten problem nie występuje.
Przeczytaj więcej o nadmiernym owłosieniu u kobiet w naszych poradnikach:
Proponowane zabiegi: